Mallkiwan sutichasqa hayllim tukuy Perú suyupi qukun cuaresma manaraq qallarichkaptin, pukllay punchawkunapi ñawpa ñawpaqmanta pacha.
Mallki sachapa muyuriqnimpi tusuymi ñawpaqmanta pacha, ñam rikurimunña mochikakunapa maqmankunapi, kaypa sutinmi karqa kawsay sacha utaq mallki.
Kay mallkim yuyarichiwanchik awkinchikunata qumir wiñapuchakunañataqmi yuyarichiwanchik musuq qipa kawsaqkunata.
Rupay pacha puquy raymi, uchuy puquy, hatun puquy killakunaman tupaqmi, quñi kawsayman apawanchik. Kaypim qallarin parakuna, chaymi tukuy tarpuyninchik achkampi rikurimun, allpakunam waniyakun, uywakunam mirarin, chaynallataq tarpuykunapas llanllarimun, warmakunapas waylluqninta maskan.
Ñawpa ñawpa kalindariyunchikpa willakusqampi hinam inkakuna manaraq kachkaptin ña yaku mamata raymiqkuña, hatun, uchuk utaq pukyu mama quchakunata.
Perú, Boliviantin suyukunapim hayllinku mamacha CANDELARIATA, Socavón Mamachata. Kay raymin llapallan raymikunamanta aswan allin 2000 watañam raymisqanku.
Kay hemisferionchikpi rurakuchkaptin huknin norte hemisferiopipas ñawpaq celtawan sutichasqa ayllukunam haylliqkuña imbolc (mamampa wiksampi) huknin tawa rayminta, chaypin raymiqku allpapa sunqunmanta paqarimuq muqukunata, uywakuna miraqkunata.
Kaypim raymiqku santa Brigidata viniraqku paymi llimpipa, ninapa mamachan kasqan rayku.
Kunan, kawsakuyninchikpi pukllay raymiqa chiqampaq pukllakuymi, chaypim
Armakuyninchik almanchikwan chaynallataq ñawpaq kunan kawsakuyninchikwan chaqrukun.
Piruw suyunchikpi pukllay raymiqa hatun qayllas celebracionmi, paymi qispin cuaresmapa ñawpaqninta, chaymi puririq Raymi, paymi hukun llapan Perú suyunchikpi ichaqa sapa llaqtapim sapakamapa raymikuyninku rikchakunchu,isusi llapankum pukllanku, kusillataña takinku, asipayakustin.
Perú suyunchikpim pukllay raymipi pukllanku yaku, talku, harina, serpentinas, pika pika. Llimpi,itañakunawan.
Pukllayta tukuruspankum wasinkuman kutispanku, armakuruspanku, mudakurunku tusunan pachakunawan, hinaspam anchuykunku cargoyuqpa wasinman, chaypim timputa(puchero) mikunku, hawanman sura aqata upyanku.
Comparsapi lluqsinankupaqmi takiyta, tusuyta qallarinku, sirpintinawan qarikunaman warmikuna kunkankunata arwinku; qarikunañataq warmikunapa kunkanman arwiykunku, uyankutan talkuwan llimpinakunku, hinaspam lluqsinku tusukustin llaqta puchukaykama.
Qillqaq: Ines Acosta