Kay raymiqa manam católica Raymi kayllanchu, kay raymipiqa chaqrukun ñawpa ñawpamanta yachaynin, pachakuynin, rimaynin, iñiynin, mikuynin, identidad cultural sutichasqankuwanmi, chaymi lliw tiqsi muyumanta kay raymiman chayamunku achkanpi iñiqninkuna, chaynallataq karumanta hamuqkunapas.
Kay Huamanqa nisqa, sumaq, kuyapa hatun llaqtam apullaña ima ruwaynikunapi.
Kay raymipitaqmi, tiqsi miyuman riqsichin ima raykum kay ñawpaq imakuna kasqanta.
Kay llaqtapim chaqrukun lliw llaqtapas iñiynin imaymana kawsakuyninkuwan.
Awyi yala, llapan suyukunamanta, aswa, aswan católico llaqtam piruw suyunchik, chaymi ancha, ancha kusikuyllawanña raymikunku Sapa wata.
Piruw suyupa sunquchanpipunim waytarichkam huk sumaq llaqta Ayacucho sutiyuq, kay kuyapa llaqtapim simanantin, tukuy wayllukuywan Simana Santa raymikun.
Aya kichupa sunqunpiñataqmi huk sumaqllata, kuyapa llaqta waytarichkam huamanqa sutiyuq. kay wayllusqa llaqtatam sutichankutaq ” 33 inlisyayuq llaqta” nispanku.
Kay sumaq llaqtam lliw tiqsi muyumanta runakunata ancha kuyakuywan chaskin, chaymi puñuna wasikunapas pisin.
Kay hatun raymin simanantin qispikun, chaymi Domingo de Ramos punchaw qallarin palmas, olivos nisqa challaywan llapallan inlisiyakunapim misata ruwakunpas. Waytantinkuna bendicinanpaq. Hina kay Domingo de Ramospim yaykun ritamata llama, cawallo, mula, asnupa wasanpi qipisqa, tantullay runakunapa kuyakuywan rikusqan. Hina qipanmanñataqmi, convento Santa Teresamanta lluqsimun palma, olivo, waytakunapa chawpinta, yuraq asnuchapi ichisqa, taytacha Jesús iñiqninkunapa wayllusqa Entrada triunfal nisqan purichiypi.
killachaw
killachawtam lluqsin Señor de la Sentencia, Poder Judiciales Raymiman.
Antichaw
Antichaw santupiñataqmi apu Jesús de Nazareno, Huamangapa patronin lluqsimun convento Santa Teresa qipa punkunta, muyurimun qichpaqmin kallikunata, hinaspam yaykun hina convento Santa Teresamanta hatun punkunta, chaypim musuqwan pachachinku chaskachaw tinkuy sumaq procesionpaq.
chaskachaw Santu
Kay punchawsi ruwakun huk sumaqllata procesión chakachaw tinkuy sutiyuq.
Kay procesionmi lluqsin Santo Domingo inlisiamanta manta 7 tuta urata, llaqtam yanayan, manam kanchay kanchu, warikunam rin velachanwan kanchistin Taytacha Santo Sepulcropa qipanta. Mamachañataqmi San Juan, Veronikantin qastisqan Taytachapa qipanta rin. Chaypiñataqsi tnku nisqankum qukun wawan, mamanwan llakillspaqña tupanakunku. Kay procesionmi chawpi tutata tukun Santa Clara conventopi.
Kay procesion, quyllurchaw tawanminkallikuna, chawpi lasantin watamanta ruwasqa llikllakunawan awasqa, Taytacha hawanta puririnampaq.
Illapachaw Santu
Illapachaw Santupiqa manam ima procedionpas kanchu, ichaqa qayllas inlisyakunam sumaqta altarninkunata pachachin, llaqta runakuna watukunapaq, hina tutantaña misata ruwakun chaypiñataqsi obispo 12 usuq runakunapa chaninta mayllan 12 apostolkunata yuyarispan.
Chaskachaw Santu
Kay punchawsi, vía crucista qispichinku hina hatiqllanta 3 uramanta hinam qallarin sermón 3 urawn sutichasqankuwan. kallikuna chawpi lasantin waytawan ruwasqa llikllakunawan pachakun, qawanta Santo Sepulcro purinanpaq.
Kay procesionmi lluqsin Santo Domingo inlisuyamanta , 8 ura tutanta, lliw llaqtam chakniqpi rikurin, taytacham, llipipipiq feretropi rikurimun yanawan pachasqa qarikunam velawan kanchistin Taytachapa qipanta rinku. Hina qipanman rin Mamacha Virgen Dolorosa yanawan pachasqa, qasqunpi 7 espada nanayniyuq, yanawan pachasqa, vela kanchiq warmikunapa qatisqan. Kay procesionpim lliw Huamanqa umalliqkuna taytachata procesionpi apakun, hina Santo Domingo iglesiaman kutiykunankama.
Kuychichaw Gloria nisqan
Sábado de Gloria nisqan punchawpim manaraq achikyayta, llapa iñiqkuna santuario Qinwa Pataman taripaypi rinku. Kaypim lliw Domingo de Resurrección Raymin qallarin. Turukunatam Carmen Altumanta llaqta ukuman aysamunku, runakunañataqmi qatipaspa pukllanku, hatun lasapi qayllas pukllanku, rupaypim yakuwam armakunku. Hatiunlasa tawa kuchunpiñataqmi, 4 kuchnpi banda qayllas kanku tusunankupaq, chaypiñataqmi ponche de maní, bizcochoyuq aypusqa, puka picante qayllaspaq, chaypim tusustin achikyanku.
Initchaw de Pascua de Resurrección nisqa
Aswan llapan procesionmanta aswan sumaqsu.4 urata catedralpi misa qallarin, runam kichkiy michiku. Procesión lluqsimun machullay machu andapi, 400 llaqta runakuna wantun. Lluqsimuptinmi tutacharaq kastillukuna paratatan, tukuy niraqman llimpisqa. Taytacham Huamanqa hatun lasata muyurimun, Catedral punkuman chayaramuptinmi runa simipi misa llaqta runapaq qukun. Plazam timpun runawan, lliwmi misa tukusqan qawa, wasinkunam kutinku utaq chaychaypi, maní punchi upyaq yaykunku. Sunquymi kusikun kay willakuywan. Watakunapi watukarimuwayku. Huamangam tukuy kuyakuyninwan suyasuchkankichik.
Qilqaq: Ines Acosta
Qichwapi: Albino Benito