Rabia nisqan unquywan wañukuy Arequipa llaqtapi

Kay quyllurchaw  18 kantaray punchaw, Arequipa llaqtapi Honorio Delgado hampina wasipi, runa rabia unquyniyuqta tarirqunku, huk warmita.

Kay 54 watayuq warmitaqa kimsa killa ñawpaqtaraqmi saqisqa allqu kanisqa, ichaqa manam chayllachu hampichikuqman rirqa, chaymi chay virusqa upallalla ñawpaqman rirqa wañunankama.

Kunan Perú suyupiqa 4 hunu allqukuna saqisqa kachkanku, 20 waranqataq Arequipa suyupi kachkanku. Chaymantapas, kay qipa watakunapiqa 39 yupay rabia canina nisqa kay suyupi.

Rikch’ay: Elbuho.pe

Yuyarisun allqukuna pakakuna wasiqa manam achkachu nitaqmi chiqap qispiychu. Saqisqa uywakuna adoptacionta, esterilización nisqatapas kallpachana, mana sapaqchaspa rantiyta, mirachiyta ima; Chaymantapas, kanmanmi huk allain  uywakuna  uyway, huk  kuyaywanhina, mana yanqalla kuyaqtukuspachu. Tukuyninpiqa,  sullka suyukunapim ullliqmi nisqakunatan kallpachana kay sasachakuy allichanankupaq. Campañas de vacunación nisqakunaqa allin ruwaymi, ichaqa manan imapaqpas chaniyuqchu sichus chay sasachakuypa paqarimuynin mana allichasqa kanman chayqa, chaymi uywakunata saqipuy, aswantaqa allqukunata.

En español

Muerte por caso de rabia en Arequipa

El miércoles 18 de octubre falleció lamentablemente una mujer diagnosticada con rabia humana en el Hospital Honorio delgado de Arequipa.

La mujer, de 54 años, había sido mordida por un can en estado de abandono hace tres meses, sin embargo, no buscó atención médica inmediatamente, por lo que el virus avanzó silenciosamente hasta causarle la muerte.

Actualmente en el Perú se estima que 4 millones de canes se encuentran en estado de abandono y 20 mil de ellos se encuentran en Arequipa. Además, en el último año se han registrado 39 casos de rabia canina en la región.

Rikch’ay: elbuho.pe

Recordemos que los albergues caninos no son suficientes ni tampoco son una solución definitiva. Se debe promover la adopción y esterilización de animales abandonados en lugar de la compra y reproducción indiscriminada; además nos falta una cultura de buena crianza de mascotas como una responsabilidad y no como un adorno decorativo. Finalmente se debe instar a los gobiernos regionales a atender esta problemática. Las campañas de vacunación son una buena iniciativa, pero no servirán de nada si no se resuelve el origen del problema, que es el abandono de animales, especialmente de perros.

Qillqaq: Anthony J. Cárdenas
Qichwapi: Albino Benito